Meme kanseri, dünya çapında en sık görülen kadın kanseridir. Türkiye’de de her yıl yaklaşık 30 bin yeni meme kanseri vakası teşhis edilmektedir. Neyse ki, meme kanseri erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilir. Bu nedenle, meme kanserinde erken tanı için meme kanseri farkındalığını arttırmak ve kadınları erken teşhise teşvik etmek çok önemlidir.
Meme kanserinde erken tanının önemi:
Meme kanseri erken aşamada teşhis edildiğinde, tedavinin başarı oranı oldukça yüksektir. Erken teşhis edilen meme kanserlerinde %90’a varan iyileşme şansı vardır. Ancak, kanser ilerledikçe tedavi edilmesi zorlaşır ve iyileşme şansı düşer.
Erken teşhis nasıl yapılır?
Meme kanserinin erken teşhisinde üç temel yöntem vardır:
- Kendi kendine meme muayenesi: Her ay düzenli olarak memelerinizi kendiniz muayene etmeniz önemlidir. Muayene sırasında memelerinizde herhangi bir şişlik, sertlik, renk değişikliği veya akıntı olup olmadığını kontrol etmelisiniz.
- Doktor muayenesi: Yılda bir kez doktorunuza meme muayenesi yaptırmanız da önemlidir. Doktorunuz, memelerinizi elle muayene edecek ve herhangi bir anormallik olup olmadığını kontrol edecektir.
- Mamografi: Mamografi, meme kanserinin erken teşhisinde en etkili yöntemdir. 40 yaşından itibaren her yıl mamografi çektirmeniz önerilmektedir. Mamografi, meme dokusunun röntgen filmi ile görüntülenmesidir. Bu yöntem, meme kanserinin erken aşamada teşhis edilmesine yardımcı olur.
Risk faktörleri:
Meme kanseri riski birçok faktörden etkilenebilir. Bu faktörler şunlardır:
- Yaşlandıkça meme kanseri riski artar.
- Ailede meme kanseri öyküsü olması riski arttırır.
- Genetik, BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları meme kanseri riskini önemli ölçüde arttırır.
- Erken adet görme veya geç menopoz meme kanseri riskini arttırır.
- Doğum yapmamış olmak veya ilk doğum 30 yaşından sonra olmak
- Uzun süreli hormon tedavisi
- Fazla kilo veya obezite
- Alkol kullanımı
- Sigara kullanımı
Meme kanserinin belirtileri:
Meme kanserinin her zaman belirtileri yoktur. Ancak, aşağıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, doktora başvurmanız önemlidir:
- Memede şişlik veya kitle
- Meme derisinde renk değişikliği veya döküntü
- Meme ucunda pullanma veya yara
- Meme ucundan kanlı veya iltihaplı akıntı
- Meme boyutunda veya şeklinde değişiklik
- Meme derisinde çöküntü veya içeriye çekilme
- Meme veya koltuk altında ağrı
Teşhis konduktan sonra:
Meme kanseri teşhisi konduktan sonra, doktorunuz kanserin evresini ve türünü belirlemek için çeşitli testler yapacaktır. Bu testlerin sonuçlarına göre tedavi planı belirlenecektir. Meme kanseri tedavisinde cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve hormon tedavisi gibi farklı yöntemler kullanılabilir.
Cerrahi tedaviler ve plastik cerrahinin rolü:
Meme kanseri tedavisinde cerrahi önemli bir rol oynar. Plastik cerrahlar, meme kanseri tedavisi sonrası oluşan deformasyonları düzeltmek ve hastanın özgüvenini geri kazanmasına yardımcı olmak için çeşitli estetik girişimlerde bulunurlar.
Cerrahi yöntemler:
Mastektomi, meme dokusunun tamamen veya kısmen çıkarıldığı bir cerrahi prosedürdür. Mastektomi çeşitleri, genellikle meme dokusunun ne kadarının çıkarıldığına ve operasyonun nasıl gerçekleştirildiğine bağlı olarak değişir. Mastektomi çeşitleri, hastanın durumuna ve tedavi amacına bağlı olarak onkologlar ve plastik cerrahlar tarafından değerlendirilir ve uygulanır. Her bir prosedürün avantajları ve dezavantajları vardır, bu nedenle hastalar, tedavi seçeneklerini doktorlarıyla tartışmalı ve en uygun olanını belirlemelidirler.
Yaygın mastektomi çeşitleri:
- Parsiyel (kısmi) mastektomi: Bu mastektomi çeşidinde, sadece meme dokusunun bir kısmı çıkarılır. Tüm meme dokusu çıkarılmaz, sadece tümör ve etrafındaki sağlıklı doku alınır. Bazen lumpektomi veya kısmi mastektomi olarak da adlandırılır.
- Subtotal mastektomi (segmental mastektomi): Bu prosedürde, meme dokusunun bir kısmı, tümör ve çevresindeki sağlıklı doku ile birlikte çıkarılır. Total mastektomiye göre daha az doku alınır.
- Total mastektomi: Bu prosedürde, meme dokusu, meme uçları (areola ve meme başı) ve bazen de lenf düğümleri çıkarılır. Bu, meme kanserinin tedavisi veya yüksek risk altındaki kadınlarda önleyici bir prosedür olarak yapılabilir.
- Bilateral mastektomi: Her iki memenin de çıkarıldığı bir prosedürdür. Hem sağlıklı hem de kanserli meme dokusu çıkarılır. Bazı kadınlar meme kanseri riskini azaltmak için bilateral mastektomiyi seçebilir.
- İki taraflı profillaktik mastektomi: Sağlıklı meme dokusunun çıkarıldığı bir prosedürdür. Meme kanseri riski yüksek olan kadınlar veya BRCA gen mutasyonu taşıyanlar gibi yüksek riskli bireyler tarafından tercih edilebilir.
Meme (onarımı) rekonstrüksiyonu:
Cerrahi işlem sonrası memeyi yeniden şekillendirme işlemidir. Silikon protezler veya hastanın kendi dokusu kullanılarak yapılabilir.
Meme (onarımı) rekonstrüksiyonunun aşamaları:
- Eş zamanlı rekonstrüksiyon (meme onarımı): Meme kanseri ameliyatı ile aynı anda yapılan rekonstrüksiyondur. Hastanın tek bir ameliyatta hem kanser tedavisini hem de meme estetiğini tamamlamasını sağlar.
- Ertelenmiş rekonstrüksiyon (meme onarımı): Meme kanseri tedavisi tamamlandıktan sonra yapılan rekonstrüksiyondur. Hastanın genel durumu ve tedaviye yanıtı göz önünde bulundurularak planlanır.
Meme dokusunu yeniden oluşturmak için iki temel yöntem kullanılır:
Silikon protezler: Farklı boyutlarda ve şekillerde üretilen silikon protezler, memenin yeniden oluşturulması için yaygın olarak kullanılmaktadır. Protezin tipi ve boyutu, hastanın anatomisine ve tercihlerine göre seçilir.
Vücut dokuları: Karın, sırt veya popo bölgesinden alınan dokular kullanılarak da meme yeniden şekillendirilebilir. Bu yöntem, “otolog doku rekonstrüksiyonu” olarak adlandırılır. Kendi dokusu ile yapılan rekonstrüksiyon daha doğal bir görünüm sağlayabilir.
Eş zamanlı meme onarımının avantajları:
Eş zamanlı meme onarımı, meme kanseri ameliyatı ile aynı anda yapılan meme rekonstrüksiyonudur. Bu yöntemin birçok avantajı vardır:
- Tek ameliyat: Hasta, tek bir ameliyatta hem kanser tedavisini hem de meme estetiğini tamamlar. Bu durum, anestezi ve iyileşme sürecini kısaltır.
- Hızlı psikolojik iyileşme: Hastanın meme kaybına adaptasyonu kolaylaşır ve psikolojik iyileşme süreci hızlanır.
- Vücut imajı korunur: Meme kaybından kaynaklı beden algısı bozukluğu önlenir ve hastanın özgüveni artar.
Eş zamanlı rekonstrüksiyon her hasta için uygun olmayabilir. Hastanın genel sağlık durumu, kanserin evresi ve tipi gibi faktörler değerlendirilerek uygunluk kararı verilir.
Psikolojik destek:
Meme kanseri teşhisi alan kadınlar için psikolojik destek de önemlidir. Kanser tedavisi sırasında ve sonrasında birçok duygu değişimleri yaşayabilirler. Bu duygu değişimleri arasında korku, kaygı, üzüntü, öfke ve yalnızlık gibi duygular yer alabilir. Psikolojik destek, bu duygularla başa çıkmak ve yaşam kalitesini arttırmak için önemlidir.
Sonuç:
Meme kanseri, erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bu nedenle, meme kanseri farkındalığını arttırmak ve kadınları erken teşhise teşvik etmek çok önemlidir. Kendi kendine meme muayenesi, doktor muayenesi ve mamografi meme kanserinin erken teşhisinde en önemli yöntemlerdir. Meme kanseri tedavisi sırasında ya da sonrasında alınan memenin yeniden onarılması yani memenin rekonstrüksiyonu hastaların yaşam kalitesini arttırmak için önemli bir rol oynar ve hastaların hayata bağlanmasını sağlar.
Randevu ve iletişim bilgileri için lütfen tıklayın.
Hangi hastalarda hastanın kendi dokusuyla meme onarımı tercih edilir?
You must be logged in to post a comment.